K onferencja została zorganizowana przez Katedrę Postępowania Karnego UJ i była częścią polsko-niemieckiego seminarium prawa i procesu karnego, które odbyło się w Krakowie w dniach 12–17 maja 2016 r., a w którym uczestniczyli przedstawiciele czterech ośrodków naukowych – Ruhr-Universität w Bochum (prof. S. Swoboda), Universität Regesburg (prof. T. Walter), Uniwersytetu Wrocławskiego (dr D. Gruszecka – współorganizator) oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. Konferencję otworzył główny pomysłodawca i organizator dr hab. A. Światłowski, prof. UJ, wraz z nowo wybranym dziekanem WPiA UJ prof. dr. hab. Jerzym Pisulińskim, który wygłosił krótki wykład inauguracyjny. Obrady podzielone na sześć paneli toczyły się głównie w języku angielskim, a uzupełniająco w języku niemieckim i polskim. Całość odbywała się w malowniczo położonym zamku na krakowskich Przegorzałach oraz tamtejszym ośrodku konferencyjnym UJ.

Pierwszym prelegentem był piszący te słowa, który omówił instytucję vacatio legis w prawie polskim i zwrócił uwagę, że ostatnia nowelizacja k.p.k. została wdrożona z brakiem poszanowania jej konstytucyjnych standardów. Jako drugi wystąpił D. Delczyk (UWr), który omówił problemy interpretacyjne i spory w doktrynie dotyczące ustawowych przesłanek tymczasowego aresztowania. Następnie A. Orfin (UAM) przedstawiła zagadnienie kosztów i efektywności sprawy karnej, zwracając uwagę na trudności metodologiczne w badanym zagadnieniu i jego istotność dla procesu. Panel zamknęło wystąpienie A. Limburskiej (UWr) o ostatnich zmianach w procedurze karnej w zakresie tymczasowego aresztowania z perspektywy orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka ze szczególnym uwzględnieniem spraw przeciwko Polsce.

Drugi sobotni panel, poświęcony tematyce dowodowej, otworzył M. Klonowski (UJ), który przeprowadził krytyczną analizę regulacji dowodu prywatnego i opinii prywatnego biegłego z perspektywy ostatnich zmian k.p.k., zwracając uwagę na ich nieekwiwalentność w stosunku do opinii biegłego. Ch. Rühs (Bochum) w swym wystąpieniu zwrócił uwagę na istotność prywatnych danych w nawiązaniu do art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) w kontekście postępowania karnego. Na koniec tego panelu M. Kusak (UAM) w oparciu o swoje badania praktyki podsłuchu telefonicznego i przeszukania mieszkania próbowała odpowiedzieć na pytanie, czy spełnienie minimalnych standardów pozwoli ukształtować swobodne przemieszczanie i wzajemne uznawanie dowodów w sprawach karnych w Unii Europejskiej.

Trzeci sobotni panel poświęcony był prawu karnemu materialnemu. Rozpoczęło go wystąpienie D. Sokołowskiej (UJ), która przedstawiła idee sprawiedliwości naprawczej jako alternatywy dla tradycyjnego sądownictwa z perspektywy usuniętej niedawno instytucji umorzenia konsensualnego (art. 59a k.k.). M. Ryt (UWr) przedstawiła funkcję kompensacyjną prawa karnego i jej faktyczną realizację w postępowaniu karnym. Kolejna prelegentka, A. Nieprzecka (UJ), zaprezentowała model pośredniego współsprawstwa w międzynarodowym prawie karnym i różnorakie problemy, jakie powstają na styku współsprawstwa i tzw. sprawstwa pośredniego. Na koniec tego panelu M. Wantoła (UJ) przeprowadził analizę przeszłości i przyszłości instytucji zatarcia skazania w perspektywie Konstytucji RP i funkcji prawa karnego.

Ostatnią z sobotnich sesji była sesja polskojęzyczna, którą otworzył swym wystąpieniem M. Nowak (UJ). Przeprowadził on rozważania nad propozycją przyjęcia Europejskiego Kodeksu Postępowania Karnego. Następnie J. Machlańska (UJ) omawiała niekonstytucyjność nowelizacji Kodeksu postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw z dnia 11 marca 2016 r. w zakresie kontroli i utrwalania treści rozmów. Jako trzeci w panelu swe rozważania nad artykułem 168a k.p.k. o wykorzystaniu dowodu pochodzącego z czynu zabronionego w polskim procesie karnym przeprowadził P. Gorzkowski (UJ). Na koniec panelu i pierwszego dnia konferencji W. Górny (UJ) przedstawił krajowe i międzynarodowe mechanizmy wykrywania oraz ścigania przestępczości przeciwko zabytkom w teorii i w praktyce.

Niedzielne obrady otworzył panel poświęcony odniesieniom europejskim. D. Sender (Bochum) przeanalizowała, jak Europejski Trybunał Praw Człowieka rozpatruje oskarżenia o stosowanie tortur. L. Schuldt (Bochum) z kolei rozważyła prawo do informacji oskarżonego w kontekście art. 6. 3 lit. a Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, a w szczególności prawo do informacji we własnym języku.

Drugi panel dotyczył stricte procedury karnej. M. Ricceri (Catania) przedstawiła system postępowań karnych szczególnych we włoskim prawie karnym, ze szczególnym uwzględnieniem porozumień procesowych. Następnie D. Czerwińska i A. Kowalczyk (UWr) przeanalizowali tryby konsensualne w prawie polskim w kontekście ostatnich nowelizacji i przyszłych perspektyw, wskazując na pożądany dalszy ich rozwój. Na koniec M. Garwol (UJ) przedstawiła kilka swych uwag na temat obrońcy jako (nie)zależnej jednostki w procesie karnym w relacji obrona z urzędu a z wyboru.

Po każdym z paneli następowała burzliwa dyskusja z wieloma pytaniami do poszczególnych prelegentów. Organizatorzy i uczestnicy wyrazili nadzieję na kontynuację tej międzynarodowej inicjatywy w kolejnych latach.