Ewolucja poglądów dotyczących modelu rozwiązywania sporów nieustannie zmienia perspektywę postrzegania roli sądownictwa powszechnego. Coraz większego znaczenia nabierają alternatywne i nowoczesne metody rozstrzygania nieporozumień, w których wyraźnie zaznaczają się elastyczne i odformalizowane elementy postępowania. Strony, jako podmioty najbardziej zainteresowane optymalnym kształtem prowadzonego z ich udziałem procesu, uzyskują realny wpływ na jego przebieg.