Ewelina Streit-Browarna

Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 13.03.2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznegoDz.U. z 2020 r., poz. 433., w okresie od 14.03.2020 r. na obszarze RP ogłoszony był stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2Akt ten został uchylony rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 20.03.2020 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. z 2020 r., poz. 490).. Wobec przebiegu zdarzeń i rozprzestrzeniania się wirusa, na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia z 20.03.2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemiiDz.U. z 2020 r. poz. 491., począwszy od 20.03.2020 r. do odwołania na terytorium kraju obowiązuje stan epidemii. Obostrzenia wprowadzone w celu zapobiegania i zwalczania rozprzestrzeniania się wirusa zmusiły społeczeństwo do reorganizacji swojego funkcjonowania w zasadzie w każdej sferze życia, w tym również zrodziły wiele komplikacji związanych z niezakłóconą dotąd realizacją uprawnień i obowiązków w zakresie utrzymywania relacji rodzinnych.

Z perspektywy wykonywania obowiązków pełnomocnika w sprawach rodzinnych, w tym dotyczących utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez rodzica, z którym na co dzień dziecko nie zamieszkuje, zaczęły w praktyce pojawiać się wątpliwości odnośnie możliwości i zasadności odbywania tego rodzaju spotkań. Problem ten jawi się tym bardziej jako istotny, jeżeli sposób utrzymywania kontaktów nie jest wynikiem bieżącego porozumienia rodziców, lecz wynika z orzeczenia sądu (kończącego postępowanie w sprawie lub wydanego w ramach postępowania zabezpieczającego), czy innego dokumentu będącego tytułem egzekucyjnym, zwłaszcza w kontekście dość chętnie stosowanych przez strony w tych sprawach rozwiązań wprowadzonych w art. 598¹⁵ i 598¹⁶ Kodeksu Postępowania cywilnegoUstawa z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2019 r. poz. 1460 ze zm.), dalej k.p.c..

Chcąc dokonać analizy przedstawionego powyżej zagadnienia, warto sklasyfikować uprawnionych do kontaktów rodziców według kryterium miejsca ich pobytu, co tym samym pozwoli wyodrębnić dwie grupy: do pierwszej zaliczać się będą rodzice stale mieszkający na terytorium Polski, zaś do drugiej rodzice, którzy na co dzień (najczęściej w celach zarobkowych) przebywają poza granicami naszego kraju. Podział ten będzie stanowił podstawę prowadzenia dalszych rozważań w ramach niniejszego opracowania, z jednoczesnym zastrzeżeniem, że moja uwaga skupiona została jedynie na sprawach, w których stronami są obywatele Rzeczypospolitej Polskiej.

Nie można nie zauważyć, że wobec treści jednej z ostatnich decyzji ustawodawczych w postaci rozporządzenia Ministra Zdrowia z 24.03.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemiiDz.U. z 2020 r., poz. 522., poruszanie się osób przebywających na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej po terytorium państwa jest znacznie reglamentowane. Stosownie bowiem do nowododanego § 3a ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 20.03.2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii, w okresie od 25.03.2020 r. do 11.04.2020 r. istnieje generalny zakaz przemieszczania się osób po terytorium Polski, z wyjątkiem przemieszczania się w jednym z czterech kategorii celów: wykonywania czynności zawodowych sensu largo, zaspokajania bieżących potrzeb życia codziennego, wykonywania świadczeń na rzecz przeciwdziałania skutkom COVID-19 oraz sprawowania lub uczestniczenia w sprawowaniu kultu religijnego. Dodatkowo, ustalone zostały również ilościowe obostrzenia polegające po pierwsze na dopuszczeniu możliwości przemieszczania się pieszo maksymalnie dwóch osób jednocześnie w odległości nie mniejszej niż 1,5 metra od siebie, a po drugie na ograniczeniu przewozu osób środkiem transportu zbiorowego do liczby wynoszącej nie więcej niż połowę miejsc siedzących. Zgodnie jednak z § 3a ust. 3 tego rozporządzenia, pierwszy z wymienionych zakazów nie dotyczy osób najbliższych w rozumieniu art. 115 § 11 Kodeksu karnegoUstawa z 6.06.1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1950 ze zm.), dalej k.k..

W mojej ocenie nie ma żadnych wątpliwości, że przemieszczanie się rodzica dla odbycia spotkania z dzieckiem, jak i przemieszczanie się rodzica z dzieckiem w ramach realizowania kontaktów (np. w celu dotarcia z miejsca zamieszkania dziecka do miejsca zamieszkania rodzica) mieści się w sferze zaspokajania bieżących potrzeb życia codziennego, o czym mowa w § 3a ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 20.03.2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii. Z tego też względu, pomimo obowiązywania w chwili obecnej regulacji ograniczających w sposób istotny swobodę ludzi w poruszaniu się na obszarze państwa, wykonywanie kontaktów rodzica z dzieckiem w formie osobistych spotkań nie napotka większych przeszkód formalnoprawnych.

Nie mniej jednak w mojej ocenie zagadnienie to wymaga szerszego spojrzenia. Po pierwsze bowiem nie można pominąć aspektu samego miejsca odbywania spotkań, którym bardzo często jest strefa ogólnodostępna, taka jak np. sala zabawPor. np. wyrok Sądu Okręgowego w Przemyślu z 6.02.2018 r. (I C 146/15), niepubl.; ugoda sądowa z 15.07.2019 r. zawarta przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu (III Nsm 183/19), niepubl.; ugoda sądowa z 18.11.2019 r. zawarta przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu (sygn. akt III Nsm 227/19), niepubl. .  Zgodnie zaś z § 6 ust. 1 pkt 1 lit. d rozporządzenia Ministra Zdrowia z 20.03.2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii, ustanowiono ograniczenie prowadzenia przez przedsiębiorców m.in. działalności rozrywkowej i rekreacyjnej ujętej w Polskiej Klasyfikacji Działalności w dziale 93, polegającej w szczególności na prowadzeniu miejsc spotkań (a do takiej zaliczają się sale zabaw), co w praktyce skutkuje de facto zamknięciem na czas nieokreślony tego rodzaju miejsc. Po drugie, nie mniej ważnym aspektem jest dobro dziecka, które w tych nadzwyczajnych okolicznościach może przemawiać za brakiem odbywania spotkań z rodzicem, z którym na co dzień nie przebywa, w celu ochrony zdrowia i zapewnienia bezpieczeństwa tak dziecku, jak i rodzicowi, a tym samym należytej realizacji obowiązku wzajemnego szacunku i wsparcia wynikającego z art. 87 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczegoUstawa z 25.02.1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2019 r. poz. 2086 ze zm.), dalej k.r.o.. Nie można też nie przywołać w tym miejscu zaleceń kierowanych przez Radę Ministrów RP do ogółu społeczeństwa, w tym również do rodzicówZob. www.gov.pl/web/koronawirus/informacje-dla-rodzicow (dostęp: 26.03.2020 r.)., opatrzonych powszechnym hasłem „Zostań w domu”, a dotyczących m.in. rezygnacji z odbywania spotkań z osobami, z którymi nie zamieszkujemy.

Uprawnienie drugiej z wyszczególnionych przeze mnie kategorii rodziców, tj. przebywających poza granicami Polski, do kontaktów z dzieckiem, poza omówionymi już ograniczeniami, poddane jest dodatkowym przeciwnościom, związanym z wprowadzeniem prawnych znacznych restrykcji w zakresie wjazdu na terytorium naszego państwa. Stosownie bowiem do § 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 13.03.2020 r. w sprawie przywrócenia tymczasowo kontroli granicznej osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrznąDz.U. z 2020 r., poz. 439.,  wstrzymane zostały wszelkie loty pasażerskie z polskich portów lotniczych, a odloty są realizowane bez pasażerów, tylko i wyłącznie w celu spełnienia obowiązku sprowadzenia do kraju polskich turystów z zagranicy, w sposób wskazany w załączniku do tego rozporządzenia. Dodatkowo, rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 20.03.2020 r. w sprawie ogłoszenia stanu epidemii, w jego § 2 ust. 1, wstrzymane zostało przemieszczanie się pasażerów w transporcie kolejowym wykonywanym z przekroczeniem granicy RP. Oznacza to, że w zasadzie jedynym możliwym aktualnie sposobem wjazdu na terytorium Polski jest transport samochodowy. Dla osób przekraczających granicę państwową zostało nadto wprowadzonych szereg obowiązków, w tym zwłaszcza konieczność poddania się kwarantannie trwającej 14 dni licząc od dnia następującego po przekroczeniu tej granicyZob. § 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 20.03.2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii w brzmieniu nadanym rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 25.03.2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. z 2020 r. poz. 531).. Obowiązek ten nie dotyczy zaledwie wąskiej grupy osób, szczegółowo wskazanej w § 2 ust. 6 i 7 tego rozporządzenia, w tym np. kierowców wykonujących przewóz drogowy.

Na kanwie otaczającej nas wszystkich rzeczywistości, wobec podniesionych powyżej  argumentów natury prawnej i faktycznej, zupełnie nowego znaczenia nabierają wzajemne dla rodziców i dziecka prawa i obowiązki utrzymywania ze sobą kontaktów, znajdujące źródło materialnoprawne w art. 113 § 1 k.r.o., a dla których podstawę – stosownie do art. 58 § 1a k.r.o. i 113¹ § 1 k.r.o. – stanowi orzeczenie właściwego sądu. Powołując się na stanowisko Europejskiego Trybunału Praw Człowieka trzeba podkreślić, zwłaszcza obecnie, niezmiernie istotną rolę Państwa w zakresie realizacji tej sfery praw osobistych jego obywateli. Zasadniczą kwestią jest bowiem to, czy organy władzy państwowej (ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej) podejmują wszelkie niezbędne kroki w celu ułatwienia kontaktu rodziców z dziećmi, jakich należy oczekiwać w specjalnych okolicznościach tego typu sprawWyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz) z 20.04.2010 r. (34694/06), Legalis nr 217182.. Nie można przy tym pominąć, że ważnym czynnikiem w postępowaniu dotyczącym dzieci jest czas, który ma tu szczególnie istotne znaczenie, biorąc pod uwagę to, że wszelkie opóźnienia proceduralne godzą w dobro dziecka oraz stanowią de facto naruszenie interesu rodzicielskiego.

W związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-Co V-2 wystąpienie owych opóźnień proceduralnych jest zagrożeniem niezwykle realnym, powszechnym i jakże aktualnym wobec wystosowania przez Ministra Sprawiedliwości, na wniosek Głównego Inspektora Sanitarnego, do prezesów sądów apelacyjnych i prezesów sądów okręgowych zaleceń odnośnie reorganizacji pracy sądów, zwłaszcza poprzez odwoływanie rozpraw i posiedzeń z udziałem stron, za wyjątkiem tzw. spraw pilnychLista spraw pilnych rekomendowanych do prezesów sądów apelacyjnych i sądów okręgowych przez Ministra Sprawiedliwości znajduje się na stronie: www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/komunikat-w-sprawie-organizacji-pracy-sadow (dostęp: 26.03.2020 r.).. W oparciu o te zalecenia bowiem prezesi poszczególnych sądów wydali jednolite w swej treści zarządzenia, na mocy których zostały odwołane wszystkie rozprawy i posiedzenia jawne do 30.04.2020 r.Dane według stanu na dzień 26.03.2020 r.,  za wyjątkiem spraw pilnychTak np. Zarządzenie nr 31/20 Prezesa Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 20.03.2020 r. w sprawie wprowadzenia dodatkowych środków zapewniających bezpieczeństwo w budynkach sądowych w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, www.rzeszow.sa.gov.pl/container/documents/Zarz%C4%85dzenie%20nr%2031_20_Prezesa%20SA.pdf (dostęp: 26.03.2020 r.); zarządzenie nr 44/2020 Prezesa Sądu okręgowego w Przemyślu z 20.03.2020 r. w sprawie wprowadzenia dodatkowych środków zapewniających ochronę życia i zdrowia pracowników sądu w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem wirusa SARS-Co V-2 wywołującego chorobę COVID-19 oraz zabezpieczających działanie procedur sądowych na czas stosowania tych środków, www.przemysl.so.gov.pl/images/stories/so_przemysl/ogloszenia/zarzadzenie_w_sprawie_odwolania_rozpraw_na_miesiac_kwiecien.pdf (dostęp: 26.03.2020 r.); Zarządzenie nr Adm-0001-25/20 Prezesa Sądu Okręgowego w Lublinie z 19.03.2020 r. w sprawie odwołania terminów sesji sądowych w Sądzie Okręgowym w Lublinie, www.lublin.so.gov.pl/download/oki-00000190320144635-1584690214.pdf (dostęp: 26.03.2020 r.)..  W kategorii tych spraw, w odniesieniu do spraw rodzinnych sensu largo, znalazły się jedynie wprost rekomendowane przez Ministra Sprawiedliwości:

• sprawy o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką, wymagające wydania zarządzenia w trybie art. 569 § 2 k.p.c., 
• sprawy, o których mowa w ustawie z 19.08.1994 r. o ochronie zdrowia psychicznegoUstawa z 19.08.1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1878 ze zm.).,
• sprawy dotyczące umieszczenia nieletniego w schronisku dla nieletnich,
• sprawy, w których nieletni został umieszczony w schronisku dla nieletnich,
• sprawy dotyczące umieszczenia małoletniego cudzoziemca w placówce opiekuńczo-wychowawczej, 
• czynności z zakresu postępowania wykonawczego w wyżej wymienionych sprawach, a także sprawy w przedmiocie rozpoznania wniosków o ustanowienie kuratora w celu reprezentowania interesów małoletnich w postępowaniu przed sądem lub innym organemTak np. Zarządzenie Prezesa Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 13.03.2020 r. w sprawie wprowadzenia dodatkowych środków zapewniających bezpieczeństwo w budynkach sądowych w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, www.rzeszow.sa.gov.pl/container/documents/Zarz%C4%85dzenie%20nr%2026_20_Prezesa%20SA.pdf (dostęp: 26.03.2020 r.); Zarządzenie nr 40/2020 Prezesa Sądu Okręgowego w Przemyślu z 13.03.2020 r. w sprawie wprowadzenia dodatkowych środków zapewniających bezpieczeństwo w budynku Sądu Okręgowego w Przemyślu w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, www.przemysl.so.gov.pl/images/ogloszenia/Zarz%C4%85dzenie__Nr_40.20.pdf (dostęp: 26.03.2020 r.); Zarządzenie nr Adm-0001-19/20 Prezesa Sądu Okręgowego w Lublinie z 13.03.2020 r. w sprawie rekomendacji listy spraw pilnych, podlegających wyłączeniu z zarządzeń dotyczących odwoływania rozpraw i posiedzeń z udziałem stron w Sądzie Okręgowym w Lublinie, www.lublin.so.gov.pl/download/oki-00000130320100833-1584093140.pdf (dostęp: 26.03.2020 r.); Zarządzenie nr 93/20-Adm. Prezesa Sądu Okręgowego w Gdańsku z 16.03.2020 r. w sprawie zmiany zarządzenia nr 87/20-Adm. z 12.03.2020 r. o ograniczeniu do spraw pilnych urzędowania Sądu Okręgowego w Gdańsku w okresie od 13.03.2020 r. do 27.03.2020 r. z możliwością przedłużenia, www.gdansk.so.gov.pl/sites/default/files/pages/files/zarzadzenie_nr_93-20-adm_prezesa_so_w_gdansku.pdf (dostęp: 26.03.2020 r.)..

W niemal wszystkich przeanalizowanych przeze mnie ponad dwudziestu losowo wybranych aktach wewnętrznych wydanych przez prezesów sądów, listę spraw pilnych uczyniono wyliczeniem enumeratywnym. Wyżej wskazana kwerenda przedmiotowych zarządzeń prezesów różnych sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych w tym zakresie, pozwala stwierdzić, że tylko w jednym przypadku przyjęto rozwiązanie polegające na pozostawieniu sędziemu referentowi podjęcia ostatecznej decyzji co do uznania sprawy za pilną – spoza expressis verbis wymienionych w rekomendacji – i tym samym umożliwienia wyznaczenia w takiej sprawie rozprawyPor. zarządzenie nr 7/2020 Prezesa Sądu Rejonowego w Jarosławiu z 13.03.2020 r., http://www.jaroslaw.sr.gov.pl/ (dostęp: 26.03.2020 r.)..

W kontekście prowadzonych w niniejszym opracowaniu rozważań, wobec dominującej w aktach wewnętrznych sądów koncepcji zamkniętego katalogu spraw pilnych, zdecydowanie negatywnie ocenić należy pominięcie w nim spraw o roszczenia dotyczące uregulowania kontaktów między rodzicami a dziećmi, zwłaszcza, że sąd co do zasady orzeka w tych sprawach po przeprowadzeniu rozprawy. Tymczasem ogłoszony stan epidemii i wprowadzone wraz z nim restrykcje w wielu przypadkach per se będą, w mojej ocenie, świadczyć o istnieniu interesu prawnego do zmiany sposobu utrzymywania kontaktów z dzieckiem, a w tym zakresie niewątpliwie istotną rolę odgrywa postępowanie zabezpieczające, którego założeniem jest jak najszybsza reakcja sądu na potrzeby stron. W związku z tym, dla zapewnienia rodzicom (niezależnie od ich miejsca pobytu) należytej realizacji prawa do utrzymywania więzi z dzieckiem, zasadne jest postulowanie de lege ferenda o wpisanie spraw o zabezpieczenie kontaktów z dzieckiem na listę spraw pilnych, ewentualnie przyjęcie w zarządzeniach wydawanych przez prezesów poszczególnych sądów koncepcji otwartego katalogu spraw pilnych, z jednoczesnym pozostawieniem sędziemu referentowi oceny czy taki wypadek w danej sprawie zachodzi. Umożliwi to, zgodnie z art. 7561 in principio k.p.c. wyznaczenie rozprawy i przeprowadzenie postępowania zabezpieczającego.

Alternatywą, która – w przypadku konieczności skorzystania z drogi sądowej – może służyć umożliwieniu rodzicom utrzymywania więzi z dzieckiem poprzez dostosowanie sposobu kontaktów do istniejących uwarunkowań faktycznych, jest sięgnięcie po rozwiązanie zawarte w art. 756¹ in fine k.p.c. pozostające w gestii właściwego sądu opiekuńczego. W świetle tego przepisu istnieje możliwość orzeczenia w przedmiocie zabezpieczenia w sprawach dotyczących kontaktów z dzieckiem bez przeprowadzania rozprawy w odniesieniu do tzw. wypadków niecierpiących zwłoki. Ocena, czy w danym przypadku zachodzi stan niecierpiący zwłoki, należy do sądu orzekającego w przedmiocie zabezpieczenia, który dokonuje ustaleń w tym zakresie po pierwsze na podstawie twierdzeń wnioskodawcy, a po drugie z uwzględnieniem materiału zebranego w sprawie, co wynika z art. 738 k.p.c. Niewątpliwie znaczenia nabiera w tej sytuacji rola rodzica uprawnionego do kontaktu, który dążąc do rozpoznania sprawy poza rozprawą, powinien w sposób wiarygodny przytoczyć we wniosku twierdzenia uzasadniające istnienie wypadku niecierpiącego zwłoki i je uprawdopodobnićP. Feliga (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Komentarz. Art. 506–1217, red. T. Szanciło, Warszawa 2019, t. 2, Legalis, komentarz do art. 756[1].. Zważyć należy, że decydującym kryterium wydania przez sąd na posiedzeniu niejawnym postanowienia o zabezpieczeniu kontaktów jest wystąpienie zagrożenia dla dobra dziecka, które wymaga natychmiastowej reakcji sądu. Uważam, że nagłe zerwanie kontaktu z jednym z rodziców godzi w sposób istotny w dobro dziecka obejmujące m.in. prawo do budowania prawidłowych relacji rodzinnychW polskim prawie nie wypracowano definicji legalnej pojęcia „dobro dziecka”, chociaż np. Kodeks rodzinny i opiekuńczy odwołuje się w swoich przepisach do tego zwrotu. Sąd Najwyższy, w postanowieniu z 24.11.2016 r. (II CA 1/16), Legalis nr 1565006, podniósł, że wypełnienie znaczenia terminu dobro dziecka „powinno być dokonywane w konkretnych okolicznościach faktycznych zwłaszcza, jeżeli wskazują na zaistnienie sytuacji, w jakiej znalazło się dziecko, wymagającej ingerencji ze strony innych podmiotów, w tym także sądu. Wyszczególnić należy uprawnienie do ochrony życia i zdrowia oraz wszelkich działań ze strony innych, które powinny zapewnić warunki do spokoju, prawidłowego, niezakłóconego rozwoju, poszanowania godności i udziału w procesie decydowania o jego sytuacji oraz zaznaczyć, że jest to zbiór niewyczerpany”. Dla ustalenia jego zakresu przedmiotowego z pewnością odwołać należy się również do wartości i zasad przywołanych w Konwencji o Prawach Dziecka z 20.11.1989 r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526 ze zm.).,  zwłaszcza jeżeli te więzi są zażyłe, a kontakty regularne i częste, a tym samym mieści się w kategorii spraw niecierpiących zwłoki. 

Mając na względzie ogłoszony stan epidemii i wprowadzone ograniczenia, termin zakończenia których jest nieznany, a które jak się wydaje utrzymane będą przez okres co najmniej kilku tygodni, oczekiwanym w wielu przypadkach rozwiązaniem jest szerokie skorzystanie przez rodziców z realizowania kontaktów z dziećmi, z którymi nie zamieszkują, za pośrednictwem różnego rodzaju środków komunikowania na odległość (np. poprzez skype). Najszybszym i pożądanym trybem usankcjonowania tego rodzaju rozwiązania, jest złożenie przez rodzica wniosku o zabezpieczenie roszczeń w trybie art. 756¹ in fine k.p.c. i jego rozstrzygnięcie przez sąd opiekuńczy na posiedzeniu niejawnym jako sprawy niecierpiącej zwłoki, ewentualnie po przeprowadzeniu rozprawy, pod warunkiem uprzedniej inkorporacji tej kategorii postępowań na listę tzw. spraw pilnych.

Ewelina Streit-Browarna

Autorka jest adwokatem prowadzącym kancelarie w Rzeszowie i Jarosławiu (ORA w Rzeszowie), asystent na Wydziale Prawa i Administracji UMCS w Lublinie.